هدف و ماهیت
هدف رشته آمار تربیت افرادی است که بتوانند:
- بعنوان کارشناس آمار در سازمانها و ادارات به تجزیه و تحلیل اطلاعات آماری بپردازند.
- تمام درسهای آمار و احتمال را در مدارس تدریس نمایند.
- تحصیلات خود را در سطح کارشناسی ارشد و دکترا ادامه بدهند.
معرفی
علم آمار به زبان ساده، پیشگویی بر اساس اعداد و ارقام است. به عبارت دیگر یک آماردان میتواند بر اساس مجموعه اطلاعات عددی و بر مبنای مدلهای ریاضی و مدلهای نظریهی احتمال، پیشگویی کند. یعنی به یاری اطلاعات گذشته، نحوهی رفتار یک فرآیند را پیشبینی نماید. از همینرو میتوان گفت که علم آمار نتیجهگیری از جزئیات و یا رسیدن از جزء به کل است.
کار علم آمار کمک به تفکر علمی است و آمارشناس کسی است که مشاهده میکند و اطلاعاتی به دست میآورد و سپس اطلاعات به دست آمده، اتفاقات و حوادث را پیشبینی میکند.
علم آمار براساس اطلاعات و دادههای موجود به مدلسازی ریاضی از پدیدههای طبیعی و واقعی میپردازد. و چون امروزه دانشمندان هر علمی سعی میکنند از ابراز ریاضی برای مطالعات خود استفاده نمایند در نتیجه علم آمار برای بررسی و مطالعه مسائل دنیای واقعی به یاری مدلسازی ریاضی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
فارغالتحصیلان میتوانند
- در مسائل ساده آماری به منظور رفع نیاز موسسات صنعتی، اقتصادی، اجتماعی ، کشاورزی، مراکز درمانی و غیره به مدلسازی بپردازند.
- مفاهیم آماری را درک نموده و به تجزیه و تحلیل اطلاعات بپردازند.
- با تحلیل اطلاعات به برنامهریزی صحیح و علمی بپردازند.
- از بستههای آماری رایانهای به منظور توصیف دادهها و انجام استنباط آماری استفاده نمایند.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
قوی بودن در علم ریاضی برای موفقیت در رشتهی آمار، امری ضروری است چون مباحثی که در علم آمار مطرح میشود با ریاضیات ارتباطی تنگاتنگ دارد. قدرت درک علمی مسائل آماری و تجزیه و تحلیل احتمالی مطالب نیز ضروری است.
علاوه بر دانشجویان، اساتید رشتهی آمار نیز معتقد هستند که دانشجویان این رشته باید در دروس ریاضی قوی باشند و حتی در یک نظرخواهی از 12 استاد رشتهی آمار دانشگاههای مختلف کشور، 10تن از اساتید به اهمیت بسیار علم ریاضی در آمار اشاره کردهاند. دانشجوی این رشته باید توانایی و ابتکار در تجزیه و تحلیل و حل مسائل ریاضی داشته و به آموزش و یادگیری علوم کامپیوتر علاقهمند باشد.
وقتی میگوئیم که ریاضیات در این رشته حرف اول را میزند پس باید دانشآموزان قوی ریاضی فیزیک وارد این رشته بشوند. اما چون در نظام قدیم متوسطه، آمار یکی از درسهای دانشآموزان علوم انسانی بوده است، دانشآموزان رشتهی ریاضی تصور میکنند که رشتهی آمار بیشتر به علوم انسانی برمیگردد و به همین دلیل هنگام پرکردن فرم انتخاب رشته، رشتهی آمار را بعنوان یکی از اولویتهای آخر خود انتخاب میکنند.
همچنین از دیدگاه دانشجویان فوق علاقه به رشته آمار، قدرت تجزیه و تحلیل خوب ، صبر و حوصله ، پشتکار و تلاش، آشنایی با کامپیوتر و علاقه به تحقیق و پژوهش برای دانشجویان این رشته ضروری است.
نکات تکمیلی
چندی پیش مجله Science به دنبال یک نظرخواهی از دانشمندان علوم مختلف 20 کشف و اختراع مهم قرن بیستم را معرفی کرد. که در میان این اختراعات و اکتشافات علم آمار نیز پس از اختراعات مهمی مثل ترانزیستور و کامپیوتر و قبل از لیزر قرار داشت. البته حضور علم آمار در این فهرست چیز عجیبی نیست چون جهان امروز، جهان مدیریت اطلاعات است و بخش عظیم اطلاعات نیز در هر علم، رشته، سازمان و یا مرکز شامل اعداد و ارقام میشود که در مرحلهی جمعآوری و تجزیه و تحلیل این اعداد و ارقام علم آمار مورد نیاز میباشد. برای مثال هنگام آزمایش تاثیر یک داروی جدید، انتخاب یک نوع بذر در بین بذرهای مختلف، مقایسه کیفیت دو روش تدریس در آموزش زبان، کنترل کیفیت محصولات، تعیین حق بیمه، پیشبینی نرخ ارز، نظرسنجی و پیشبینی انتخابات، تعیین نرخ بیکاری، تعیین شاخص هزینه خانوار، تاثیر و رابطه افسردگی بر تحصیل نیاز به تحقیقات آماری داریم.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
این رشته تا مقطع دکترا تدریس میشود. در دورهی کارشناسی ارشد 32 واحد تخصصی را میگذراند و در دورهی دکترا 24 واحد درسی اختصاصی و 24 واحد رساله دکتری را میگذراند.
گرایشهای مختلف رشته آمار در مقطع کارشناسی ارشد: آمار ریاضی، آمار حیاتی، آمار بیمه، آمار و کاربرد آن در اقتصاد و علوم اجتماعی.
در مقطع دکتری: آمار ریاضی و آمار حیاتی.
آینده شغلی و بازار کار
تقریباً تمامی مراکز دولتی و خصوصی برای انجام برنامهریزی و ارائه گزارش فعالیتهای خود نیازمند تهیه اطلاعات صحیح و به کارگیری تجزیه و تحلیل آنها هستند. از اینرو، اغلب ادارات و نهادهای دولتی بخصوص وزارت برنامه و بودجه، مراکز آمار ایران، بانکها، وزارت آموزش و پرورش، مراکز تحقیقی، مراکز بیمه و سایر موسسات دولتی و خصوصی از عمده مراکز جذب کارشناسان این رشتهاند.
البته گمنام بودن علم آمار و کاربردهای آن در جامعه، مانع از جذب فارغالتحصیلان رشته آمار نشده است بلکه به گفته بسیاری از اساتید و دانشجویان این رشته، فارغالتحصیلان آمار کمتر با مشکل بیکاری روبرو میشوند.
خوشبختانه فارغالتحصیلان آمار هنوز دچار آفت بیکاری نشدند و در سازمانهای دولتی و خصوصی یا دانشگاهها فعالیت میکنند. و به دلیل نیاز جامعه به فارغالتحصیلان آمار و نیز آشنایی آنها با کامپیوتر در حد نیازهای اجرایی و خدماتی، فارغالتحصیلان آمار تاکنون به راحتی جذب بازار کار شدهاند.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
بیشتر سازمانهای دولتی از آمار برای ارائه ارقام و اعدادی که مربوط به فعالیتهای واحدهایشان میشود، استفاده میکنند و همواره نیاز به یک کارشناس آمار در آنها وجود دارد زیرا اکثر برنامهریزیهای زیربنایی کشور را میتوان با استفاده از روشهای پیشرفته آمار انجام داد.
پیش بینی وضعیت آیندهی رشته در ایران
امروزه کارشناسان آمار در جهان و بخصوص در کشورهای صنعتی، فرصتهای شغلی بسیاری دارند و حیطه فعالیت آنها شامل تمامی علوم از جمله اقتصاد، جامعه شناسی، زیست شناسی، پزشکی، فیزیک، شیمی، الکترونیک و عمران میشود.
فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ایران، بانکها، ادارات بیمه، مراکزصنعتی و کارخانجات واحدهای آماری، وزارتخانههای مختلف همچون کشاورزی، کار، بهداشت، اقتصاد و امور دارایی، فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور و به طور کلی در هر مرکزی که نیاز به جمعآوری تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات دارد، مشغول به کار شوند.
انتخاب رشته فرآیند پیچیدهای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشتهی دانشگاهی توسط مهندس علی قاسمی با ما تماس بگیرید.