هدف و ماهیت
تربیت داروساز و نتیجهی نهایی فارغالتحصیلانی که شغلشان داروفروشی یا نسخهپیچی است. آنچه خواندید، تنها نظر یک نفر نیست بلکه دیدگاه صدها داوطلب آزمون سراسری است. جوانانی که معتقد بودند وجههی رشتهی داروسازی فقط به خاطر عنوان دکترای آن والا است این رشته حرفی برای گفتن ندارد چرا که باید بعد از 5 یا 6 سال درس خواندن به حرفه داروفروشی رضایت داد.
این نشان میدهد که متاسفانه بسیاری از مردم و از جمله تعداد قابل توجهی از داوطلبان آزمون سراسری شناخت صحیحی از رشتهی داروسازی ندارند. در واقع آنها نمیدانند که نه تنها شغل یک فارغالتحصیل داروسازی، داروفروشی نیست بلکه فقط هدف این رشته تربیت داروساز نمیباشد. چرا که داروسازی تنها یکی از تخصصهای فارغالتحصیلان این رشته است.
در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار روشهای متعددی از جمله دارو درمانی، جراحی و روان درمانی وجود دارد. که در این میان دارو درمانی بعنوان متداولترین شیوه در تمام دنیا شایع میباشد و رشتهی داروسازی، رشتهای است که در همین زمینه با بیماران و مردم مرتبط میگردد. از همینرو داروسازی عنوان مناسبی برای این رشته نیست. چون فارغالتحصیل این رشته نباید حتماً در کارخانهها یا لابراتوار داروسازی کار بکند بلکه فعالیت اصلی فارغالتحصیل این رشته، ارائه خدمات دارویی است. یعنی یک داروساز باید به ارائه مشاورهی دارویی و بررسی روشهای داروسازی و ضعفهای احتمالی موجود در رژیمهای دارو درمانی بپردازد.
در مورد اهمیت بخش داروسازی صنعتی (فرموله کردن دارو) باید گفت: در حال حاضر حدود 40 یا 50 نوع شکل دارویی متداول وجود دارد و این در حالی است که هر روز در دنیا شرکتهای مختلف داروسازی، سیستمهای دارورسانی جدیدتری ارائه میدهند و تلاش میکنند که فرم دارو، بهتر و نحوهی استفاده از آن، راحتتر گردد.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
رشتهی داروسازی با تحقیق و پژوهش عجین شده است و هر ساله تعدادی داروی جدید وارد بازار میشود که نتیجهی تحقیقات چندسالهی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی است. به همین دلیل داوطلب این رشته باید به تحقیق علاقهمند باشد چون اعتبار علمی این رشته تا حدود زیادی به انجام کارهای تحقیقاتی بستگی دارد.
شاید بتوان گفت که امروزه وجه تمایز داروسازی از رشتههای پزشکی و دندانپزشکی در انجام پایان نامههای تحقیقاتی و کاربردی این رشته است. اگر کسی به کارهای تحقیقاتی عشق میورزد و میخواهد تحقیقی انجام دهد که در جهت رفع دردها و نیازهای بشری باشد، داروسازی یکی از بهترین رشتههای دانشگاه است که میتواند آرزوی او را برآورده سازد.
دانشجوی داروسازی باید در علوم پایه مثل فیزیولوژی، شیمی و فیزیک توانمند باشد. همچنین در صورت قوی بودن در درس ریاضی میتواند در گرایشهای مختلف داروسازی مثل طراحی دارو، سیستمهای موجود در کارخانههای داروسازی و شبکههای رایانهای داروخانهها و بیمارستانها از کامپیوتر به خوبی استفاده کند.
داروسازی تلفیقی از علوم پایه و بالینی است و به همین دلیل توانمندی در دروس فیزیک، شیمی و زیستشناسی برای این رشته ضروری است. همچنین دانشجوی این رشته برای ارائه خدمات به بیماران باید بتواند با افراد به درستی ارتباط برقرار کرده و خوب صحبت کند و در ضمن فردی سختکوش و جدی باشد چون دروس این رشته بسیار فراگیر و متنوع بوده و هم جنبهی حفظی و هم جنبهی فهمیدنی دارد و در نتیجه به همت و تلاش قابل توجه نیازمند است.
با توجه به اینکه بیشتر کتب درسی این رشته به زبان انگلیسی است، دانشجوی داروسازی باید به زبان انگلیسی مسلط باشد تا بتواند از کتب و مجلات علمی موجود به خوبی بهره ببرد.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
پس از اخذ مدرک دکترای عمومی داروسازی به شرط داشتن معدل کل بالا، دانشجو میتواند در امتحان دورهی تخصصی شرکت کند. دانشجویان پذیرفته شده در دورهی تخصصی بسته به گرایش تحصیلی خود، واحدهای گوناگون و متنوع دیگری را (تقریبا 40 واحد) در سطح پیشرفته و تخصصی میگذرانند که بخش عمدهی آن پایاننامه تخصصی است. قبل از انتخاب پایاننامه تخصصی، دانشجو باید در امتحان جامع تخصصی که در سطح کشور برگزار میشود نمرهی قبولی را کسب نماید. سرانجام پس از نگارش و دفاع از پایاننامه به اخذ مدرک دکترای تخصصی (P.h.D) نائل میآید.
آینده شغلی و بازار کار
با وجودی که امروزه شاهد یک بحران کاری در رشتههای پزشکی هستیم اما نه تنها تعداد فارغالتحصیلان رشتهی داروسازی زیاد نیست بلکه کم نیز هست. چون در یک بیمارستان به ازای هر 110 تخت یک دکتر داروساز بالینی و دو دکتر داروساز عمومی مورد نیاز است. البته باید توجه داشت که آنچه مورد نظر ما است، دکتر داروسازی است که خدمات دارویی ارائه دهد نه کسی که داروفروشی یا نسخهپیچی کند!
درست است که در چند سال گذشته به علت تعداد زیاد فارغالتحصیلان، فرصتهای کاری این رشته کم شده است اما با این وجود حدود 90 درصد فارغالتحصیلان این رشته جذب بازار کار میشوند که از این میان بیش از 80 درصد جذب داروخانه و مابقی در صنایع داروسازی (ساخت و کنترل دارو) و کارخانههای آرایشی بهداشتی مشغول به کار میشوند و یا در کارهای اجرایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت میکنند.
از سوی دیگر در حال حاضر حدود 97 درصد داروهای مورد نیاز کشور (از نظر عددی) در کارخانههای متعدد داروسازی داخل کشور ساخته میشود و بدون شک کارشناسان و متخصصان موجود در این کارخانهها، فارغالتحصیل رشتهی داروسازی هستند. همچنین در 5 کارخانه بزرگ داروسازی کشور وجود بخش تحقیقات دارویی و کار در این زمینه الزامی شده است. این در حالی است که اکثر کارخانههای داروسازی کشور دارای واحدی به نام واحد تحقیقات هستند و در نتیجه امکان فعالیتهای تحقیقاتی برای فارغالتحصیلان علاقهمند و مستعد این رشته مهیا میباشد.
در رشتهی داروسازی دست برای تحقیق خیلی باز است. چون علاوه بر کار در بخش تحقیقات کارخانههای داروسازی، فارغالتحصیل این رشته میتواند بطور خصوصی نیز به ویژه در بخش داروهای گیاهی تحقیق کند و یا در حالیکه در داروخانه کار میکند، به تحقیقات نیز بپردازد یعنی بر روی نسخههای بیماران مطالعات تحقیقاتی انجام دهد.
انتخاب رشته فرآیند پیچیدهای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشتهی دانشگاهی توسط استاد علی قاسمی با ما تماس بگیرید