هدف و ماهیت
امروزه در دنیا علی‌رغم پیشرفت‌های علمی که در زمینه‌های مختلف صورت گرفته است، هنوز هم مساله غذا از نظر اجتماعی و اقتصادی در درجه‌ی اول اهمیت قرار دارد و به عنوان یک مساله استراتژیک مطرح می‌باشد. به طوری که موقعیت یک کشور را با سطح و نوع غذای مردم آن کشور محک می‌زنند و بدون شک در میان مواد غذایی آنچه بسیار اهمیت دارد و جزء لاینفک مواد غذایی روزانه است، پروتئین حیوانی است که از طریق دام تهیه می‌شود. حال از همین‌جا می‌توان به اهمیت رشته دامپزشکی پی برد، چرا که حفظ و حراست بهداشت دام‌ها بر عهده‌ی یک دامپزشک است. یعنی یک دامپزشک با تامین بهداشت و مبارزه با عوامل تهیه کننده‌ی حیات دام، طیور، آبزیان و حشرات مفید، ضمن اقدامات بهداشتی لازم برای افزایش طول عمر آن‌ها، با تامین سلامتی این دسته از موجودات کمک می‌کند که بازدهی تولیدی و خدماتی آن‌ها بیشتر بشود.
از طرف دیگر یک دامپزشک وظیفه‌ی مبارزه با بیش از 400 بیماری مشترک بین انسان و حیوان را دارد، بیماری‌هایی که به صورت مستقیم (تماس با دام آلوده) و غیرمستقیم (استفاده از تولیدات یا فرآورده‌های دامی) به انسان منتقل شده و حیات او را به مخاطره می‌اندازد. و بالاخره دامپزشک در حفظ محیط زیست نقش به سزایی دارد چرا که به مبارزه با بیماری‌های وحوش و همچنین بیماری‌های مشترک بین انسان و وحوش می‌پردازند، که البته در کشور ما کمتر به این نقش توجه شده است.
دانشجویانی که وارد رشته دامپزشکی می‌شوند باید حدود 220 واحد درسی را در 6 سال بگذرانند که این واحدها در سه مقطع متوالی علوم پایه، پاتوبیولوژی و علوم درمانگاهی تدریس می‌شود. یعنی در آغاز دانشجو طی 2 سال علوم پایه را می‌گذراند و سپس در 2 سال بعد، درس‌های پاتوبیولوژی شامل میکروبیولوژی، آسیب‌شناسی، انگل‌شناسی و بهداشت و کنترل مواد غذایی را مطالعه می‌کند و بالاخره وارد دوره‌ی علوم درمانگاهی می‌شود که این دوره خود شامل دو بخش درس‌های نظری و عملیاتی و بخش کارورزی می‌شود. به همین دلیل دانشجوی این رشته در علوم پایه‌ی پزشکی بنیه‌ی علمی خوبی دارد و حتی در دوره‌های تخصصی ایمونولوژی، ویروس‌شناسی و … همپای فارغ‌التحصیلان پزشکی شرکت کرده و موفق نیز می‌شود.
رشته دامپزشکی علم شناخت بیماری‌های دامی اعم از بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان یا بیماری‌های خاص دام، یشگیری از بیماری‌ها، معالجه‌ی بیماری‌ها و همچنین علم تغذیه‌ی انسان و دام می‌باشد.
از سوی دیگر در اکثر کشورها از جمله کشور ما، دامپزشکان در تحقیقات پایه‌ی پزشکی نقش مهمی دارند. برای مثال دکتر جی‌بانگ عامل تب مالت انسان و سقط جنین دام‌ها را کشف کرد و نشان داد که استفاده از توبرکولین برای تشخیص سل در انسان وسیله‌ی بسیار خوبی است و یا جی‌رامون با کشف سرم ضد دیفتیری جان میلیون‌ها کودک جهان را نجات داد.
این توانایی از آنجا نشأت می‌گیرد که از یک طرف کار با دام محدودیت‌های کار با انسان را ندارد یعنی می‌شود بر روی تعداد زیادی از حیوان با وجود احتمال بیماری یا مرگ آزمایش نمود، کاری که در علوم میکروبیولوژی، فارموکولوژی و فیزیولوژی انجام می‌گیرد، و از سوی دیگر یک دامپزشک دید وسیع‌تری درباره‌ی حیوانات دارد و می‌تواند به روی حیوانات مختلف تحقیق بکند.
از نظر سازمان بهداشت جهانی هدف نهایی دامپزشکی درمان حیوانات نیست، بلکه دقیقاً تامین مواد غذایی و بهداشت انسان می‌باشد. چرا که با واکسیناسیون دام‌ها می‌توان از مرگ و میر آن‌ها جلوگیری کرد و بر میزان فرآورده‌های دامی افزود و در نتیجه مواد پروتئینی لازم برای جیره‌‌ی غذایی انسانی را تامین نمود . موادی که مقاومت انسان‌ها به خصوص کودکان را در مقابل کلیه‌ی بیماری‌ها، افزایش می‌دهد و نه تنها باعث کاهش قابل ملاحظه‌ی هزینه‌های درمانی می‌شود، بلکه جامعه‌ای سالم و فعال بوجود خواهد آورد. از سوی دیگر دامپزشکی در پیشگیری از بیماری‌های مشترک بین حیوانات و انسان نقش بسیار مهمی دارد. بیماری‌هایی که می‌تواند بهداشت عمومی یک جامعه را به خطر بیندازد.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
مهم‌ترین وظیفه‌ی یک پزشک شناخت بیماری با توجه به علائم و نشانه‌ها و اظهارات بیمار است. کاری که با توجه به علائم مشابه و مشترک برای بیماری‌های مختلف و همچنین تنوع بیماری‌ها بسیار دشوار می‌باشد. اما با این وجود کار یک پزشک در مقایسه با دامپزشک سهل‌تر است چرا که در شناخت و معالجه‌ی بیماری انسانی، می‌تواند از خود بیمار کمک بگیرد، اما یک دامپزشک در معالجه‌ی بیماری حیوانات تنها با بررسی و پژوهش و با تکیه بر دانش خود می‌تواند به بیماری پی ببرد.
یک دامپزشک علاوه بر دانش بسیار و قدرت تجزیه و تحلیل، باید زیرک و هوشیار نیز باشد. چون از یک سو بیمار او نمی‌تواند درد خود را بیان کند و دامپزشک باید خود موفق به شناخت بیماری گردد و از سوی دیگر بسیاری از دامداران سنتی ما هنوز فرهنگ استفاده از دامپزشک را پیدا نکرده‌اند و در نتیجه با مشاهده‌ی دام بیمار در ابتدا خود از راه‌های سنتی که بسیاری از اوقات اشتباه نیز هست، به معالجه‌ی دام می‌پردازند و بعد از این که بیماری به اوج خود رسید و یا حتی دام به بیماری تازه‌ای دچار گردید، به دامپزشک مراجعه می‌کنند و تازه هنگام مراجعه به دامپزشک نیز نمی‌گویند که قبلاً از چه داروها و یا روش های درمانی استفاده کرده‌اند و در نتیجه اگر یک دامپزشک زیرکی و هوشیاری لازم را نداشته باشد، در شناخت بیماری اشتباه می‌کند.
درس زیست‌شناسی یکی از درس‌های مهم رشته دامپزشکی است. همچنین دانشجوی رشته دامپزشکی هرچقدر که تلاش بکند اگر به زبان انگلیسی و یا یک زبان بین‌المللی دیگر مسلط نباشد، نمی‌تواند در این رشته موفق گردد، چرا که امروزه اطلاعات علمی بخصوص در علومی مثل ایمونولوژی روزآمد شده است و تا دانشجویی به زبان انگلیسی مسلط نباشد، نمی‌تواند از اطلاعات جدید با خبر شده و یا از کتب مرجع استفاده بکند.
بدون شک دانشجوی رشته دامپزشکی باید از سلامت جسمانی برخوردار باشد اما قدرت بدنی در همه‌ی بخش‌های دامپزشکی مطرح نیست. برای مثال در مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی و یا برای معالجه‌ی دام‌های کوچک نیازی به قدرت بدنی بالا نیست اما در معالجه‌ی دام‌های بزرگ، قدرت بدنی بالا می‌تواند کار یک دامپزشک را راحت‌تر کند.
یک دانشجوی دامپزشکی بعد از فارغ‌التحصیلی باید گاه در دل یک روستا به مداوای حیوانات بپردازد و بدون شک چنین کاری جز به یاری عشق و علاقه امکان‌پذیر نمی‌باشد.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
فارغ‌التحصیلان دوره‌ی دکترای عمومی دامپزشکی می‌توانند بر حسب علاقه در بیش از 14 گرایش تخصصی مختلف در علوم دامپزشکی (آسیب‌شناسی، انگل شناسی، میکروبیولوژی، کلینیکال پاتولوژی، علوم تشریحی، بیماری‌های طیور، بیماری‌های داخلی دام بزرگ، بیماری‌های داخلی دام کوچک، جراحی، رادیولوژی، بیماری‌های ماهی و آبزیان، بهداشت مواد غذایی، مامائی و بیماری های تولید مثل و …) و همچنین علوم پایه‌ی پزشکی و بیوتکنولوژی ادامه تحصیل بدهند. در دوره‌ی دکترای تخصصی دامپزشکی به تناسب رشته تعداد 60 واحد تخصصی گذرانده می‌شود و دانش تخصصی دانشجو در یک زمینه‌ی خاص گسترده‌تر می‌گردد. هدف از اجرای دوره‌های تخصصی دامپزشکی، تامین اعضای هیات علمی مورد نیاز برای دانشکده‌های دامپزشکی و محققان موسسات پژوهشی وابسته و در نهایت تامین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز برای خدمات تخصصی دامپزشکی است.
آینده‌ی شغلی و بازار کار
خبر اول: بیماری‌های دامی در کشورهای جهان سوم، سالیانه 30 میلون تن از شیر دام‌ها می‌کاهد، که این رقم تامین کننده شیر سالیانه 200 میلیون کودک به میزان 2 لیوان شیر در روز می‌باشد.
خبر دوم: تنها با مبارزه‌ی منظم داروئی با کرم‌های نخی شکل دستگاه گوارش گوسفند و بز، می‌توان سالیانه 150 میلیون کیلوگرم گوشت قرمز بیشتر در کشور تولید کرد.
خبر سوم: در حال حاضر بیش از 1000 میلیون واحد دامی و همچنین حدود 600 تا 800 میلیون قطعه طیور در کشور وجود دارد.
تنها با تکیه بر هر یک از خبرهای فوق می‌توان متوجه نیاز کشور به متخصصان دامپزشکی شد. چرا که حفظ بهداشت و سلامت جامعه و همچنین توسعه‌ی دامپروری کشور تنها با حمایت بخش دامپزشکی امکان‌پذیر است.
فارغ‌التحصیلان دامپزشکی می‌توانند در مراکز مختلفی از جمله سازمان دامپزشکی، موسسه تحقیقات و تولید واکسن رازی، شرکت‌های تولید دارو و فرآورده‌های دامی، شرکت‌های تولید مواد غذایی با فرآورده‌های دامی، واحدهای دامپروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاه‌های تشخیص بیماری‌های دامی و بیماری‌های انسانی فعالیت بکنند.
انتخاب رشته فرآیند پیچیده‌ای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشته‌ی دانشگاهی توسط استاد علی قاسمی با ما تماس بگیرید