هدف و ماهیت
هدف از تدریس مجموعه درسهای رشته زبان و ادبیات فارسی در سطح کارشناسی در دانشگاهها و مدارس عالی، آشنا ساختن دانشجویان با متون نظم و نثر زبانفارسی و ایجاد مهارتهای لازم و آموزشهای مناسب برای فارغالتحصیلان این مقطع تحصیلی است تا بتوانند به تدریس متون فارسی در مقطع متوسطهی آموزش و پرورش بپردازند، یا به عنوان کارشناسی زبان و ادبیات فارسی در دیگر بخشهای فرهنگی، علمی و اجرایی کشور به ایفای وظیفه مشغول شوند. زبان فارسی سند هویت و مهمترین پشتوانهی فرهنگی جامعه ماست. آثار ادب فارسی سرمایههای معنوی و یکی از مهمترین مظاهر هنری ایرانیان است. زبان فارسی علاوه بر اهمیت آن به عنوان زبان رسمی کشور، معرف سیمای معنوی و عامل تفاهم مردم جامعهی ما و مظهر دستاوردهای اندیشهی فرهیختگان این مرز و بوم است. این آثار عصارهی کششها و کوششهای فرهنگی رهبران فکری در عرصهی قرون و اعصار و معرف میزان فعالیت و کوشش و جستجوی مداوم و مستمر فرزانگان این مرز و بوم به منظور دستیابی به عمق و ژرفای حقیقت به شمار میرود. تنها از طریق زبان و ادب فارسی است که میتوان جوهرهی معارف اسلامی و اندیشهی اصیل ایرانی را در کشور حفظ کرد و به نشر و گسترش آن پرداخت و آن را به جهانیان معرفی کرد.
توجه همه جانبه به تقویت زبان فارسی در همهی مقاطع تحصیلی و سازمانها و نهادهای اداری و اجرایی و به کارگیری درست آن در نشر اندیشهها یک ارزش است و بیاعتنایی به این ارزش، گناهی است نابخشودنی.
آیندهی شغلی، بازار کار، درآمد
دانشآموختگان این رشته پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی و تلاشهای فردی توام با فراگیری مطالب درسی، میتوانند مسئولیتهای مختلفی را در بخشهای فرهنگی و اجرایی جامعه عهدهدار شوند، از آنجمله: خدمت در کسوت مقدس معلمی در مراکز آموزشی، قبول مسئولیت در مراکزی همچون بخشداری، فرمانداری، شهرداری، استانداری بعنوان کارشناس فرهنگی یا در صورت داشتن شرایط لازم در سمت بخشدار، فرماندار و …، نویسنده، ویراستار، فعالیت در صداوسیما (مرکز تولید) چاپ و نشر، ثبت احوال و اسناد، اشتغال در کتابخانههای عمومی و خصوصی، اشتغال در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و… .
فارغالتحصیلان ادبیات فارسی میتوانند در صداوسیما علاوه بر تهیهی برنامههای ادبی با کسب یک سری تواناییهای مورد نیاز، گویندهی خوبی شوند همچنین میتوانند در مراکز چاپ و نشر کتاب بعنوان ویراستار و ناظر ادبی در سیر چاپ کتاب حضور داشته باشند.
کلمات معجزهی حیات بشریتند و کار یک نویسنده یا شاعر آن است که معجزهی حیات بشر را به زیبایی به رشتهی تحریر درآورد. به زبان دیگر زبان و ادبیات هر کشوری هویت مردم آن کشور است و اگر ادبیات و زبان کشوری را بگیریم، استقلال فکری و روحی آن را گرفتهایم و از همینجا میتوان به اهمیت رشتهی ادبیات فارسی پی برد، رشتهای که وظیفهاش پرورش جوانانی است که ادبیات کشور ما را حفظ کرده و آن را هرچه بیشتر شکوهمند سازند.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
علاقه به زبان و ادبیات فارسی اولین شرط برای داوطلبان تحصیل در این رشته است. احساس لذت و حظ معنوی از خواندن و تعمق در متون، دلبستگی به مواریث فرهنگی و ادبی و احساس تعهد به پاسداشت ادبیات غنی و پرمایهی فارسی که در برگیرندهی عرفان نجیب و فرهنگ درخشان اسلامی است، از دیگر ویژگیهای داوطلبان تحصیل در این رشته است.
نکات تکمیلی
یکی از دلایل کمتوجهی به رشتهی ادبیات فارسی این است که عامهی مردم دروس ادبیات را در سطوح عالی دانشگاهی، با زبان فارسی بعنوان زبان مادریمان یکی میدانند در صورتیکه رشتهی ادبیات فارسی به لحاظ جایگاه و تنوع موضوعی و مطالبی که در آن درس داده میشود، کاملاً با آنچه در ذهن عامه جامعه جا افتاده است، متفاوت میباشد. در واقع رشتهی زبان و ادبیات فارسی بهترین بستر برای ورود به شناخت فرهنگ و عرفان و حتی معارف دینی ما است. چون سرفصلها و دروسی که در این رشته تدریس میشود هرکدام مسیری است که به دشتهای وسیع معرفت منتهی میگردد. مثلاً معانی و بیان آرایههای ادبی موجب ارضاء حس زیباشناسی در حوزهی ادبیات میشود و از دیگر سو، صنایع شعری و فنون بلاغی مانند تلمیح، استعاره و مجاز نیز کلیدی برای پی بردن به نکات باریک و اشارات معنایی متون ادبی است که بدون شک چنین معلوماتی را یک دانشآموز دبیرستانی به دست نمیآورد البته شاید در دبیرستان اشعاری از سعدی و یا مولوی خوانده شود اما در دانشگاه بستر تحقیق و تعمق در متون ادبی مساعد میباشد.
با این وجود به نظر میرسد برای اینکه رشتهی ادبیات بیشتر بتواند جایگاه خود را در جامعه باز کند، بهتر است که در دروس ادبیات و روش تدریس آن بازنگری شود و دانشجو در طی تحصیل، اقدام به انتخاب گرایش کند که در آن صورت ما دانشجوی فارغالتحصیل با گرایش ادبیات کودک، ادبیات داستانی، ادبیات کلاسیک و … خواهیم داشت.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
پس از اتمام دورهی کارشناسی، داوطلبان میتوانند در آزمون سراسری کارشناسی ارشد که به صورت متمرکز از سوی سازمان سنجش کشور برگزار میشود شرکت کنند و پس از آزمون و کسب موفقیت در آن به دورهی کارشناسی ارشد راه یابند. تعداد زیادی از شرکت کنندگان در این مقطع تحصیلی پس از فراغت از تحصیل در دورهی کارشناسی ارشد جذب بازار کار شدهاند و تعدادی نیز پس از اتمام دورهی کارشناسی ارشد جذب مراکز علمی، فرهنگی کشور میشوند.
فارغالتحصیلان دورهی کارشناسی ارشد، در صورت تمایل میتوانند در آزمون دورهی دکترای زبان و ادبیات فارسی که توسط بعضی از دانشگاههای کشور که مجری دورهی دکتری هستند برگزار میشود شرکت کنند. فارغالتحصیلان مقطع دکتری در مراکز علمی و پژوهشی کشور از جمله مراکز جذب فارغالتحصیلان کارشناسی مشغول به کار میشوند. همچنین میتوانند به عنوان عضو هیئت علمی دانشگاهها به کار تحقیق و تدریس در دانشگاه بپردازند.
انتخاب رشته فرآیند پیچیدهای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشتهی دانشگاهی توسط استاد علی قاسمی با ما تماس بگیرید