هدف و ماهیت
رشته پرتودرمانی یا رادیوتراپی یکی از مهمترین شاخههای فیزیک پزشکی است که به درمان بیماری با استفاده از پرتوهای نافذ یونیزان نظیر پرتوهای ایکس و آلفا و بتا و گاما میپردازد. این پرتوها با جلوگیری از رشد و تقسیم سلولهای تومورال، باعث از بین رفتن یا کوچک شدن بافت سرطانی میشوند و اگرچه علاوه بر سلولهای سرطانی به سلولهای سالم نیز آسیب میرسانند ولی اکثر سلولهای سالم بهبودی خود را دوباره بدست میآورند. بنابراین هدف از پرتو درمانی، از بین بردن حداکثر سلولهای سرطانی با حداقل آسیب به بافتهای سالم است که عمدتاً در معالجه و یا تقلیل امراض سرطانی به کار میرود.
از دیگر کاربردهای پرتودرمانی میتوان به از بین بردن سلولهای سرطانی و ضایعات ارگانهای مختلف، بازتوانی و بهبود اعضای بدن بیمار (همچون کبد، کلیه و پروستات) و پیشگیری از گسترش ضایعات اعضاء و کاهش علائم بیماری (همانند درد) اشاره کرد.
در پرتو درمانی مسلماً سلولهای سالم هم در معرض آسیب با پرتوهای یونیزان قرار دارند، حتی گاهی ممکن است خود این پرتوهای یونیزان عامل بروز سرطانهای جدید در سالهای پس از بهبودی گردند، اما نکتهی حائز اهمیت این است که سلولهای تومورال به دلیل نقص در سیستم ترمیم ژن، حساسیت بیشتری نسبت به این پرتوها دارند و این موضوع اصل و پایهی موفقیت در پرتو درمانی است. در طی روند پرتودرمانی کمخونی به دلیل از بین رفتن سلولهای سالم یکی از شایعترین علائم میباشد، بنابراین توجه فرد متخصص رادیوتراپی به این موضوع و چک کردن مرتب سلولهای خونی امری ضروری است، که در صورت کاهش قابل توجه این سلولها، حتی ممکن است برای مدتی روند درمان متوقف و درمانهای جایگزین اعمال گردد.
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه
رشته پرتودرمانی نیازمند دقت و ظرافت فراوان است زیرا همان اشعهای که میتواند بهبود بیمار را رقم بزند، در صورت استفادهی نابجا جان وی را میگیرد. این رشته بیشتر با افرادی که با مشکل سرطان، دست و پنجه نرم میکنند سروکار دارد. بنابراین داشتن مهارت کلامی و شرایط روحی روانی مناسب، میتواند روح امید و زندگی دوباره و تلاش برای به دست آوردن سلامتی گذشته را در آنها زنده کند. تسلط بر درس ریاضی و فیزیک دبیرستان، به خصوص آشنایی کامل با قوانین فیزیک، نور و همچنین درس زیستشناسی لازمهی موفقیت در این رشته است.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل فوق دکترا در رشتههای مختلف دندانپزشکی در ایران فراهم است.
امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسیارشد در رشتههای زیر موجود است:
- رشتهی مهندسی پزشکی
- رشتهی نانوتکنولوژی پزشکی
- رشتهی رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- رشتهی زیست فناوری پزشکی
- رشتهی ارزیابی فناوری سلامت
- رشتهی انفورماتیک پزشکی
- رشتهی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
تفاوت با رشتهی تکنولوژی پرتوشناسی
تفاوت این رشته با تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی)، در این است که متخصص رادیولوژی با استفاده از دستگاههای تصویربرداری، از اعضای مختلف بدن تصویربرداری میکند اما متخصص رادیوتراپی، از اشعه برای درمان بیماری استفاده میکند و اجرای عملیات درمانی را برعهده دارد.
آیندهی شغلی و بازار کار
فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در درمانگاههای پرتودرمانی، مراکز پرتودرمانی بیمارستانها و مراکز تحقیقاتی به پرتودرمانیهای ساده و تخصصی بپردازند.
دانشآموختگان علاوه بر انجام فعالیتهای آموزشی برای دانشجویان پیراپزشکی (نظیر کاردانی رادیوتراپی، کارشناسی رادیولوژی، پرستاری و مامایی، فیزیک پزشکی)، میتوانند در آموزش مهارتهای عملی و آموزش کار با دستگاهها و فنون اجرایی تکنیکهای رادیوتراپی با اساتید گروه رادیوتراپی نیز همکاری نزدیکی داشته باشند.
علاوه بر این، انجام نقشهی درمانی و تکنیک درمانی در بالاترین کیفیت زیر نظر متخصصین و نیز کنترل کیفی و ایجاد شرایط مناسب جهت تضمین کیفیت در مراحل مختلف درمان، از دیگر توانمندیهای فارغالتحصیلان این رشته است.
انتخاب رشته فرآیند پیچیدهای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشتهی دانشگاهی توسط استاد علی قاسمی با ما تماس بگیرید