هدف و ماهیت
این برداشت که پرستاری به معنای مراقبت کردن از بیمار است، تا حدودی درست می‌باشد. البته مراقبت تنها شامل تزریق یا پانسمان نمی‌شود بلکه با گذشت زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی، مراقبت پرستاران نیز علمی‌تر و پیچیده‌تر شده است و رشته پرستاری در حال حاضر یک رشته‌ی علمی است و متخصص رشته پرستاری باید علوم بسیاری را فرا بگیرد و کاربرد آن‌ها را در ارتباط با مریض بیاموزد. از سوی دیگر باید توجه داشت که وظیفه‌ی یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آن‌ها از پیشگیری از بیماری‌ها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از بیماری سر وکار دارد زیرا بسیاری از بیماری‌ها ریشه در عادت‌های غلط و شیوه‌ی نادرست زندگی دارد. برای مثال زمینه‌ی بسیاری از سکته‌های قلبی از مدت‌ها قبل فراهم می‌شود و دلیل آن نیز نوع غذای فرد، وزن او و مقدار فعالیت بدنیش می‌باشد. حال این پرستار است که با آموزش‌های لازم در مورد نوع غذا، نحوه و مقدار فعالیت بدنی و نحوه‌ی جلوگیری از فشارخون و افزایش چربی سعی می‌کند تا از بیماری پیشگیری کند یا افراد را با علایم و اختلالات بیماری آشنا سازد تا بیمار به موقع و پیش از پیشرفت بیماری به دکتر مراجعه کند.
پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و دارای نقش‌های گسترده‌ای از جمله نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی، مشورتی، مدیریتی و تحقیقاتی می‌باشد. به این معنا که پرستار وظیفه‌ی مراقبت و حمایت از بیمار، وظیفه‌ی هماهنگی بین بیمار و پزشک و بیمار و خانواده‌ی بیمار (انتقال دهنده‌ی خواست‌ها و نیازهای بیمار یا مددجو)، مسئولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی به بیماران و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی)، وظیفه‌ی آموزش به بیمار در جهت تطابق با مشکلات و ناراحتی‌های پیش آمده و وظیفه‌ی تحقیق درباره‌ی روش‌های مراقبتی که اعمال کرده است و تحقیق بر روی نحوه‌ی کاهش تعداد روزهای بستری یک بیمار را بر عهده دارد.
پرستاری یعنی کمک به فرد سالم یا بیمار در درمانگاه یا بیمارستان برای انجام آن دسته از فعالیت‌هایی که سبب حفظ و ارتقای سلامت می‌گردد به نحوی که اگر فرد توانایی اراده یا آگاهی لازم را داشت، می‌توانست آن فعالیت‌ها را بدون کمک انجام دهد. در همین راستا پرستار وظایف خود را در قالب شش نقش درمانی، مراقبتی، حمایتی، هماهنگی، حفاظتی و آموزشی انجام می‌دهد.
بدون شک پرستار نقش اصلی را در مراقبت و پیگیری درمان بیمار دارد و همین امر بیانگر نیاز جامعه به پرستار مرد می‌باشد چون هر بیماری دوست دارد در بعضی از بیماری‌ها مثل بیماری‌های کلیوی یا داخلی توسط پرستار هم‌جنس خود مورد مراقبت قرار گیرد. در حال حاضر نیز در بیمارستان‌های دولتی، بخش ارولوژی (دستگاه کلیوی و مجاری ادرار) خانم‌ها توسط پرستار خانم و بخش ارولوژی آقایان توسط پرستار آقا اداره می‌شود و به نظر می‌رسد که در برخی از بخش‌های دیگر مثل بخش داخلی نیز باید این مساله تعمیم پیدا کند.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
در اینجا جسم‌هایی بیمار، روح‌هایی دردمند و روان‌هایی آشفته حضور دارند. در اینجا باید پذیرای مشکلات بسیار و پاسخگوی نیازهای بی‌شمار باشی. باید روزی 8 ساعت در اطاق عمل با تمامی وجود در خدمت تیم پزشکی باشی. باید سال‌ها در بخش سرطان یا سوانح و سوختگی دردمندترین بیماران را مشاهده کنی و در حد توانت به آن‌ها رسیدگی نمایی و در یک کلام باید عشق به هم‌نوع و ایثار و هم‌یاری در ذره ذره‌ی وجودت خانه کرده باشد.
دانشجوی رشته پرستاری باید عاشق انسان و انسانیت باشد تا بتواند در شرایط سخت و بحرانی حتی زمانی که خسته است یا آمادگی جسمی و روحی لازم را ندارد، به دیگران کمک کند. همچنین باید فردی منظم و دقیق باشد و بداند که نظم و سخت‌گیری اساس کار رشته‌ی پرستاری است و از لحاظ درسی نیز لازم است که به زیست‌شناسی، شیمی و زبان انگلیسی مسلط باشد چون برای روزآمد بودن و اطلاع از آخرین دستاوردهای دانش پرستاری، لازم است که از مجلات و منابع علمی به زبان انگلیسی استفاده کند.
دانشجوی پرستاری باید از سلامت کامل جسمانی برخوردار باشد تا به یاری دید قوی بتواند کارهای ظریف و دقیق پرستاری را به خوبی انجام دهد و با شنوایی خوب صدای قلب را حتی اگر ضعیف باشد، بشنود. حتی داشتن قدی متناسب و عدم لکنت زبان یا لرزش دست در این رشته ضروری است. چون همین مشکلات به ظاهر کوچک، در کارآیی یک پرستار بسیار موثر است.
پرستار باید بیش از هر چیز متواضع بوده و هدفش خدمت به مردم باشد چون کار در بیمارستان یک کار مشخص و کلاسه شده نیست بلکه پرستار در صورت ضرورت باید هرکاری حتی کاری که از یک فرد بی‌سواد نیز برمی‌آید، انجام دهد. یعنی قرار نیست که دانشجوی پرستاری پس از فارغ‌التحصیلی پشت استیشن بنشیند و دستور دهد بلکه باید در انجام هر خدمتی پیش قدم باشد. همچنین لازم است که روابط عمومی خوبی داشته باشد چون پرستار نزدیک‌ترین فرد به بیمار است و حتی بعضی از بیماران مشکل خود را به راحتی با پزشک در میان نمی‌گذارند اما با پرستاری که روابط عمومی خوبی داشته و توانسته است اعتماد بیمار را جلب کند، در میان می‌گذارند.
اطلاعات عمومی خوب در زمینه‌ی پزشکی برای یک پرستار ضروری است، چون پرستار پزشک دوم است و حتی دروسی که می‌خواند همان دروس پزشکی در سطح محدودتری می‌باشد.
پرستاری علم و هنر است برای همین یک پرستار باید علاوه بر دانش لازم، از آمادگی روحی و روانی، صبر و حوصله، روابط عمومی خوب و قدرت تجزیه و تحلیل بالا برخوردار باشد. به عبارت دیگر یک پرستار نمی‌تواند تنها با تکیه بر دروس دانشگاهی، در کار خود موفق شود بلکه باید از دانش خود در شرایط مختلف و متفاوت به درستی استفاده کند و این نیاز به قدرت تجزیه و تحلیل خوب، سرعت عمل و آمادگی روحی و روانی دارد.
پرستار با دردمندترین افراد جامعه در ارتباط است برای همین باید جسمی قوی و روحی توانا داشته باشد تا بتواند از عهده‌ی شب‌‌اری یا کار در بخش‌هایی حساس و دشوار مثل C.C.U ، I.C.U، بخش بیماران سرطانی یا بخش سوانح و سوختگی برآید و در ضمن دچار فشارهای روحی و روانی یا ناتوانی‌های جسمی نشود.
اما چرا با وجود سختی‌ها و دشواری‌های بسیار این کار، عده‌ای با عشق و علاقه در این زمینه فعالیت می‌کنند؟
پرستاران یک بیمارستان، عامل اصلی موفقیت یک بیمارستان هستند. یعنی اگر پرستاران یک بیمارستان، خوب، کارآمد و دلسوز باشند، اکثر بیماران از آن بیمارستان راضی خواهند بود. چون بیشترین ارتباط بیمار با پرستاران می‌باشد و رضایت از پرستار مساوی است با رضایت از بیمارستان به بیان دیگر لبخند رضایت بیمار، شیرین‌ترین و دلپذیرترین هدیه‌ای است که هر روز به یک پرستار دلسوز و تلاشگر تقدیم می‌شود. هدیه‌ای که پرستار را به تلاشی پی‌گیرتر و بیشتر تشویق می‌کند.
امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
دوره‌ی کارشناسی ارشد پرستاری
فارغ‌التحصیلان دوره‌ی کارشناسی پرستاری، طبق ضوابط خاص، قبولی در آزمون ورودی و همچنین مصاحبه، در دوره‌ی دو ساله کارشناسی‌ارشد پرستاری پذیرفته می‌شوند. در این دوره 26 واحد درسی (شامل دروس اصلی 7 واحد، دروس تخصصی و الزامی 8 واحد و دروس اختیاری 11 واحد و 6 واحد پایان‌نامه) ارائه می‌گردد. دانشجویان در یکی از تخصص‌های آموزش پرستاری یا مدیریت خدمات پرستاری بیماری‌های‌جراحی و داخلی، پرستاری بهداشت جامعه، مدیریت آموزش پرستاری (و در آینده‌ی نزدیک پرستاری سالمندان) ادامه تحصیل می‌دهند.
فارغ‌التحصیلان کارشناسی‌ارشد در سطح بالای تخصصی، امور آموزش، مدیریت خدمات پرستاری و ارائه خدمات بالینی، در دانشکده‌های پرستاری و مراکز مختلف بهداشتی درمانی خدمت می‌کنند. این فارغ‌التحصیلان باید قادر باشند امور مهم و مشکلات آموزش خدمات پرستاری و به طور کلی، بهداشت و درمان جامعه را مشخص و با تصمیم‌گیری و ایجاد تغییر برای اصلاح وضع موجود و ایجاد تغییرات مطلوب برنامه‌ریزی و آن را اجرا نمایند.
دوره‌ی دکترای پرستاری
دارندگان مدرک کارشناسی‌ارشد رشته پرستاری طبق ضوابط خاصی، قبولی در آزمون کتبی، ورودی و مصاحبه و گذراندن دوره‌ی آموزشی شامل 25 واحد دروس اختصاصی، 20 واحد رساله‌ی دکتری و امتحان جامع دکتری به دریافت درجه‌ی دکترای پرستاری نائل می‌گردند. این دوره در حال حاضر فقط در دو دانشگاه کشور دایر می‌باشد. دارندگان درجه‌ی دکترای پرستاری در حال حاضر امور برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی، تدریس و تحقیق و مدیریت در سطوح بالاتر را در دانشگاه‌های علوم پزشکی (آزاد و دولتی) عهده‌دار می‌شوند.
آینده‌ی شغلی و بازار کار
در بسیاری از کشورها اولین خط ارتباط جامعه با سیستم پزشکی، پرستار است. چرا که پرستاران نسبت به دیگر افراد تیم پزشکی تعدادشان بیشتر است و در دسترس قرار دارند و اطلاعات بهداشتی درمانی آن‌ها جامع می‌باشد.
در کشور ما نیز با اینکه پرستاران جایگاه واقعی خود را نیافته‌اند و در چند سال اخیر نیز با تعداد قابل توجهی فارغ‌التحصیل رشته پرستاری از دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی روبرو هستیم اما هنوز مراکز بهداشتی درمانی به پرستارانی متخصص، مجرب و توانمند نیازمندند و در واقع بازار کار برای فارغ‌التحصیل خوب رشته پرستاری وجود دارد.
پرستاران علاوه بر کار در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی می‌توانند در صنعت برای مراقبت از سلامت و بهداشت کارکنان صنایع مختلف، در سازمان تربیت بدنی و مراکز ورزشی بعنوان یکی از اعضای اصلی تیم مراقبت پزشکی و در آموزش‌وپرورش فعالیت نمایند. فرصت‌های شغلی یک پرستار بسیار وسیع و گسترده است و حتی یک پرستار می‌تواند بطور مستقل فعالیت نماید. یعنی می‌تواند با تاسیس مرکز بهداشت خصوصی به ارزیابی وضعیت سلامت افراد جامعه بپردازد یا مهدکودک دایر نماید.
رشته‌های مشابه و نزدیک به این رشته
رشته پرستاری قبلاً از زیرشاخه‌های مهندسی مکانیک بوده است لذا دارای تعداد واحدهای مشترک زیادی با رشته‌ی مهندسی مکانیک است.
انتخاب رشته فرآیند پیچیده‌ای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشته‌ی دانشگاهی توسط استاد علی قاسمی با ما تماس بگیرید