
هدف و ماهیت
رشته پزشکی دانشی است که هدف آن حفظ و ارتقاء سلامتی، درمان بیماریها و بازتوانی آسیب دیدگان است. این اهداف با شناخت بیماریها، تشخیص، درمان و پیشگیری از بروز آنها به انجام میرسد. فارغالتحصیلان رشته پزشکی روزانه با افراد زیادی از گروههای مختلف جنسی، اجتماعی و سنی مواجه میشوند که این گروهها هر چند با وجود تفاوتهایی همگی نام مشترک بیمار را نزد پزشک یدک میکشند. بیماران میدانند که برای سلامتی و تندرستی باید به پزشک برای درمان اعتماد کنند و در نتیجهی این اعتماد تصمیمگیری در مورد سلامتشان را به پزشک میسپارند. تقریباً در سراسر تاریخ ثبت شده و در هر بخشی از جهان، پزشک بودن معنـی خاصـی را داشته است و مردم برای کمک گرفتن در مورد فـوریتـرین نیازهای خـود، تـسکین از درد و رنج و بازگرداندن سلامتی به پزشکان مراجعه میکنند. آنها به پزشکان اجازهی دیـدن، لمسکردن و دست زدن به ھر قسمتی از بدنشان، حتی محرمانـهتـرین قـسمت ها را نیز میدهند چون که ایمان دارند پزشک به نفع آنها عمل خواهد کرد. در حال حاضر، نظام آموزش پزشکی عمومی، شامل 4 دورهی علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی بالینی است. دورهی علوم پایه: دورهی علوم پایهی پزشکی، 5 ترم تحصیلی است که با اتمام آن، دانشجویان مجاز به ورود به دورهی بعدی(فیزیوپاتولوژی) هستند و پیش از ورود به دورهی بعدی، امتحان جامع علوم پایهی پزشکی از تمام دانشجویان به طور سراسری و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تمام دانشگاههای علوم پزشکی به عمل میآید و قبولشدگان، مجاز به ورود به دورهی فیزیوپاتولوژی خواهند بود. این امتحان، در بردارندهی مباحث تدریس شده در دورهی علوم پایه است.
دروس علوم پایه
بیوشیمی، بافتشناسی، تشریح (نظری- عملی)، تشریح (آناتومی) (نظری ـ عملی)، فیزیولوژی (نظری ـ عملی)، ایمونولوژی (نظری)، اپیدمیولوژی، روانشناسی، جنینشناسی، تغذیه، ژنتیک، زبان تخصصی، آسیبشناسی عمومی، انگلشناسی، میکروبشناسی دوره فیزیوپاتولوژی این دوره شامل 31 واحد درسی است که دو ترم تحصیلی طول خواهد کشید. در پایان این دوره معدل دانشجو از دروس فیزیوپاتولوژی، باید دستکم 12 باشد، در غیر اینصورت دانشجو باید درسهایی را که در آنها نمرهی کمتر از 12 آورده است، مجدداً بخواند. حداکثر مدت مجاز، در مراحل اول و دوم (علوم پایه و فیزیوپاتولوژی) 5 سال است. در پایان این دو دوره دانشجویانی که همهی واحدها را با موفقیت بگذرانند، به دورهی کارآموزی بالینی راه مییابند. باید توجه داشت که ملاک قبولی در امتحانات این مرحله، کسب حداقل نمره 12 از 20 است، در حالیکه در دروس پایه، ملاک کسب نمره 10 از 20 میباشد.
دروس فیزیوپاتولوژی
آسیبشناسی اختصاصی، فارماکولوژی، سیمیولوژی، دورههای فیزیوپاتولوژی ارگانها. دورهی کارآموزی بالینی. دانشجویان رشته پزشکی در این مرحله قادر هستند تا آموختههای خود را از دروس مختلف با یافتههای بالینی از بیماران بستری در بیمارستانها تطبیق داده و با بهرهگیری مناسب از روشهای تشخیص آزمایشگاهی، بیماری را تشخیص دهند و اقدامات مناسب درمانی را برای بیمار انجام دهند. این دوره شامل 97 واحد درسی است که در چهار بخش اصلی ارائه میگردد و عمدتاً مسائل رایج در پزشکی عمومی را شامل میشود که عبارتند از: داخلی، جراحی، زنان و کودکان. در سایر بخشها که بخشهای فرعی محسوب میشوند نیز بیماریهای شایع در آنها آموزش داده میشود. با توجه به این مطلب، چهار رشتهی اصلی جراحی، داخلی، زنان و کودکان زمان بیشتری را به خود اختصاص میدهند. در دورهی کارآموزی، دانشجویان باید روش برخورد با بیمار، تهیهی شرح حال بیمار و نحوهی تشخیص و درمان را فرا بگیرند تا در دورهی بعدی کارورزی که خود تصمیم گیرنده خواهند بود، بتوانند به کمک بیماران بشتابند و تصمیمات لازم را اتّخاذ نمایند. در دورهی کارآموزی نمرهی قبولی در دروس عملی و نظری 12 است و معدّل کلّ دوره کارآموزی باید بالای 14 باشد و چنانچه کمتر از 14 باشد، باید واحدهای با نمره کمتر از 14 تکرار شود تا معدل کل به 14 برسد. در پایان این دوره، دانشجویان قبل از ورود به دورهی کارورزی در امتحانی به نام امتحان جامع کارورزی شرکت مینمایند و پس از قبولی به دورهی کارورزی وارد میشوند. چنانچه دانشجویی در امتحان مربوط قبول نگردد، حداکثر 4 مرتبه میتواند در این امتحان شرکت نماید.
دروس کارآموزی بالینی
بیماریهای اعصاب، بیماریهای عفونی، کارآموزی داخلی، بیماریهای جراحی، بیماریهای ارتوپدی، بیماریهای عفونی، کارآموزی جراحی، تاریخ و اخلاق پزشکی، بیماریهای کودکان، پزشکی قانونی و مسمومیتها، فارماکولوژی بالینی، کارآموزی چشم، کارآموزی پوست، کارآموزی بهداشت، کارآموزی بخش کودکان، بهداشت، کارآموزی گوش و حلق و بینی، کارآموزی ارتوپدی، بیماریهای زنان و زایمان، کارآموزی رادیولوژی، بیماریهای روانی، کارآموزی روانپزشکی، دورهی کارورزی بالینی. این دوره آخرین مرحلهی آموزش پزشکی است و آن را دورهی انترنی نیز میگویند. این دوره 64 واحد درسی است و 18 ماه به طول میانجامد. در دورهی کارورزی، دانشجویان مسئولیت معاینهی بیماران و تشخیص و اقدامات درمانی را در بیمارستان بر عهده خواهند داشت و آموختههای خود را در دورههای قبل به طور عملی انجام خواهند داد تا آمادهی پذیرش شغل پزشکی در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به درمان بیماران بپردازند. در پایان این دوره و قبل از فراغت از تحصیل، کارورزان باید درس پایاننامه را که 6 واحد درسی است، آغاز کنند.
دروس کارورزی بالینی
کارورزی بخش جراحی، کارورزی بخش چشم، کارورزی بخش سوانح و سوختگی، کارورزی بخش ارتوپدی، کارورزی بخش ارولوژی، کارورزی بخش اطفال، کارورزی بخش بهداشت، کارورزی بخش گوش و حلق و بینی، کارورزی بخش داخلی، کارورزی بخش زنان و زایمان، کارورزی بخش اورژانس، کارورزی بخش نفرولوژی، کارورزی بخش پوست، کارورزی بخش روانپزشکی.
موقعیت شغلی
تصور بسیاری از داوطلبان ورود به دانشگاه به خصوص داوطلبان علاقهمند به رشته پزشکی این است که دانشگاه مثل یک قیف برعکس است که ورود به آن مشکل و خروج از آن بسیار ساده است. در حالیکه به گفتهی دانشجویان رشته پزشکی، یک دانشجوی رشته پزشکی باید آمادگی مطالعه، تحقیق و پژوهش را در حد بسیار گسترده و فراگیر داشته باشد، یعنی اگر دانشجو بسیار کوشا و علاقهمند نباشد و تنها برای عنوان “دکتری” وارد این رشته شده باشد، حتی نمیتواند مدرک دکترای عمومی خود را به دست بیاورد. زیرا دورهی پزشکی عمومی نسبت به رشتههای دیگر، طولانیتر است و در طی این مدت دانشجو باید درسهای متعدد، متنوع، حجیم و نسبتاً پیچیده و دشواری را مطالعه کند.
آیندهی شغلی و بازارکار
امروزه از گوشه و کنار میشنویم که برای فارغالتحصیلان پزشکی بازار کار مناسبی وجود ندارد. در حالیکه هنوز در بسیاری از شهرهای کوچک و مناطق محروم با کمبود پزشک مواجه هستیم. از سوی دیگر فارغالتحصیل پزشکی حتماً نباید در مطب بنشیند و نسخه بنویسد، بلکه در زمینهی پزشکی شغلهای مختلفی هست که میتوان انجام داد. برای مثال زمینههای تحقیقی بسیاری در این رشته وجود دارد امّا متأسفانه تعداد فارغالتحصیلانی که مایلند در این زمینه کار کنند، بسیار انگشت شمار است.
انتخاب رشته فرآیند پیچیدهای است که نیاز به تخصص بالایی دارد. جهت انجام انتخاب رشتهی دانشگاهی توسط استاد علی قاسمی با ما تماس بگیرید